Decydując się na podjęcie psychoterapii, każdy oczekuje widocznych, odczuwalnych i trwałych korzyści z przemiany, jaką dokonuje w trakcie terapii. Oczekiwania niektórych sięgają tak dalece, że mają oni nadzieję na całkowity brak wysiłku własnego w tę przemianę, jakby psychoterapeuta miał sam „naprawić” człowieka i jego życie. Z oczywistych wzgledów jest to niemożliwe, aby bez zaangażowania i pracy własnej dokonać jakichś zmian na lepsze. Zatem jakie mogą być korzyści, a jakie koszty psychoterapii? Jakie ryzyko wiąże się z podjęciem terapii?

Zyski z uczestnictwa w psychoterapii

Psychoterapia jest sposobem poznawania siebie. Pozwala uświadomić sobie własne schematy, które w przeszłości miały za zadanie chronić przed cierpieniem, a aktualnie są uruchamiane nieadekwatnie i miają działanie dziestrukcyjne. Pomaga odbudować realny obraz siebie, poczucie własnej wartości oparte na rzeczywistych zasobach i ograniczeniach. Poznanie siebie dotyczy nie tylko odkrywania swoich mocnych stron, ale także swoich słabości, „ciemnej strony”. Świadomość swoich zalet i wad daje możliwość podjęcia decyzji, co dalej z nimi robić – czy słabe strony są krzywdzące dla siebie i innych i wymagają zmiany?

Dokonanie zmiany mają poprawić dotychczasową jakość życia, zwiększyć poczucie bezpieczeństwa i poczucie kontroli oraz wpływu na własne życie.

Straty związane z podjęciem psychoterapii

Ktoś, kto dokonał ogromnej pracy nad sobą, zmian w hierarchi wartości, przeżywaniu i okazywaniu uczuć, w traktowaniu siebie i innych – wraca do środowiska, które takiej pracy nie wykonało. Otoczenie, do którego się wraca, funkcjonuje dalej w tych samych mechanizmach. Często, w oparciu o własne doświadczenie, pojawia się chęć „wysłania” bliskich na ich własną psychoterapię. Może dochodzić do narzucania własnych reguł, nabytych w czasie terapii. Jest to problem, ponieważ otoczenie może nie wyrażać chęci zmiany. Co wtedy robić?

Aby psychoterapia była skutecznia, a jej efekty nie poszły na marne, konieczna jest dalsza praca. Odwaga i determinacja w dążeniu do własnych celów uruchamia pracę nad akceptacją cudzych wyborów. Pozwolenie żyć bliskim tak, jak chcą, życie w świecie takim, jaki jest, z nabytą podczas psychoterapii nową świadomością doświadczania siebie i świata jest bardzo trudne! Nierzadko, dla utrzymania efektów terapii, konieczna jest zmiana otoczenia – miejsca zamieszkania, pracy, znajomych. Osoba, która rzetelnie i świadomie podchodzi do życia po terapii wie, że najbezpieczniejsze jest dla niej sięganie po wsparcie i zrozumienie tam, gdzie jest szansa na otrzymanie go. Czasem trzeba pożegnać się ze złudzeniem, że wszystko, czego się chce, jest możliwe.

Po co psychoterapia?

Pomimo całego daru terapii, niewątpliwych zalet i poprawy jakości życia, są też ukryte wady psychoterapii. Świadome życie wiąże się z doznawaniem więcej radości i przyjemności z życia, ale też z wkładanym wysiłkiem w akceptację i szacunek dla wyborów innych ludzi. Wyborów, które mogą być niewygodne, w których widzi się zagrożenie, które mogą nie być wspierające.

Nie można zapominać, że świadomość własnych wyborów i decyzji daje najwięcej korzyści. Pozwala cieszyć się każdym dniem, każdą chwilą.