W Polsce zauważa się coraz większą świadomość, ale i potrzebę korzystania ze specjalistycznej pomocy psychologicznej. Dzięki mediom oraz różnym kampaniom, wizyta u psychologa, psychoterapeuty czy psychiatry wiąże się z mniejszym wstydem, niż jeszcze kilka lat temu. Powstaje swego rodzaju moda na indywidualnego coacha, terapeutę, psychiatr ę. Razem z zapotrzebowaniem rośnie liczba osób oferujących pomoc w razie kryzysu osobistego, niestety – nie zawsze wyspecjalizowanych i kompetentnych. Po czym rozpoznać „dobrego” terapeutę?

Przede wszystkim należy znać wykształcenie osoby oferującej usługi. Dyplom ukończenia studiów, certyfikaty ukończenia dodatkowych szkoleń lub uzyskania tytułu, np. terapeuty uzależnień lub psychoterapeuty. Takie informacje można uzyskać na stronie internetowej terapeuty, jeżeli ją posiada, albo w kontakcie telefonicznym lub osobistym u danego specjalisty. Nie powinno być problemu z przedstawieniem dokumentów potwierdzających kwalifikacje. Terapeutami mianują się często osoby, które nie mają do tego kwalifikacji, ale mają potrzebę, i być może intuicję, pomagać innym. Mogą oferować niższe stawki za terapię, kusić dodatkowymi profitami, a nieświadomie mogą wyrządzić krzywdę drugiej osobie.

Kiedy już wiadomo, jakie szkoły ukończył terapeuta, jakie ma kwalifikacje, warto upewnić się, czy poddaje swoją pracę stałej superwizji. W psychoterapii superwizja jest swego rodzaju „kontrolą jakości” pracy psychologa czy terapeuty. Superwizor pomaga zrozumieć problem pacjenta/klienta, ale też zwraca uwagę na styl pracy, korygując błędy. Stała superwizja rozwija nowe umiejetności, pozwala w pełni czerpać korzyści z doświadczenia, a przede wszystkim zapobiega popełnianiu błędów. Wgląd osoby oferującej pomoc we własne emocje jest niezbędny, i również temu służy superwizja.

Superwizja też jest pewną formą kontroli, czy terapeuta postępuje zgodnie z Kodeksem Etycznym Zawodu Psychologa/Psychoterapeuty. Dokumenty te można znaleźć w Internecie i w razie wątpliwości sprawdzić, czy interwencje, jakich dokonuje terpaeuta, są zgodne z kodeksem etyki. Kodeks powstał w celu zapewnienia bezpieczeństwa pacjentowi, ale także terapeucie. Stosowanie się do niego jest niezbędne do wykonywania zawodu psychoterapeuty, a łamanie zasad kodeksu jest równoznaczne z łamaniem prawa.

Dodatkowymi danymi, jakimi można się zainteresować przy wyborze psychoterapeuty, jest jego doświadczenie. Choć lata przepracowane w zawodzie, czy wiek terapeuty powinny świadczyć na korzyść wykonywanych przez daną osobę usług, to nie zawsze tak jest. W każdym wieku można się przebranżowić, i osoba dojrzała może być początkującym terapeutą. Podobnie można wiele lat pracować jako psycholog czy terapeuta, ale w zupełnie innej dziedzinie – np. w pracy z dziećmi, a poszukiwany jest terapeuty dla dorosłych. Nie ma co ukrywać, że najbardziej porządani terapeuci to ci, o których mamy przekonanie, że są doświadczeni (w pracy, ale również w życiu), mają przepracowane swoje problemy podczas terapii własnej (a starsza wiekiem osoba miała więcej czasu na to), oraz wobec którego terapeuty mamy silniejsze, przyjemniejsze przeniesienia (np. przypomina osobę nam bliską i ciepłą).

Rzadko spotykam się z pytaniami dotyczącymi wyżej wymienionych kwestii. Odnoszę wrażenie, że pacjentów bardziej interesują nurty psychoterapeutyczne. I nie ukrywam, że każdy nurt ma swoje mocne i słabe strony, problemy, dla których jest dedykowany, oraz problemy, w których zupełnie ta metoda nie pomoże. Uważam, że dobry terapeuta da sobie czas na poznanie problemu, z jakim przychodzi pacjent (najczęściej od trzech do pięciu wizyt diagnostycznych) i sam określi się, czy jest w stanie pomóc. Rezygnacja psychoterapeuty czy psychologa z pomocy nie zawsze oznacza brak kompetencji, często jest to dowód wysokiej jakości pracy oraz dbania o pacjenta – odsyłając do innego specjalisty, który pomoże lepiej.

Może wydawać się, że wybralismy najlepszego specjalistę w okolicy – kierunkowe wykształcenie, liczne dyplomy na ścianie gabinetu, stała superwizja i psychoterapia własna, a mimo to istnieje trudność w otworzeniu się, zbudowaniu relacji. Należy o tym porozmawiać właśnie z tym terapeutą i poszukać przyczyn takiego stanu. Nie zawsze wynika to z niedopasowania charakterów czy nieodpowiadającego nurtu psychoterapeutycznego. Odkrycie i uświadomienie sobie przyczyn trudności w relacji z terapeutą może okazać się kluczowym problemem w relacji z innymi ludźmi. Warto z tego skorzystać.

Specjalistów świadczących pomoc psychologiczną można znaleźć wszędzie. Koszt terapii również różni się, od 80zł do 150zł za 45-minutową sesję. Cena nie zawsze jest adekwatna do jakości świadczonych usług, dlatego warto się zastanowić – czy wybieram osobę, która ma mi pomóc dlatego, że ma niską stawkę godzinową czy dlatego, że ma wysoką stawkę godzinową co (w moim przekonaniu) wiąże się z lepszą usługą?  Wybór należy do każdego z osobna.